ترجمه و نوشته: دکتر حمید فرامرز پور



 
در اوایل سال 1967 در اتحاد جماهیر شوروی سابق طراحی هواگرد Mil-24 در دستور کار قرار گرفت. در سال 1969 اولین نمونه این هواگرد، پرواز آزمایشی خود را با موفقیت به انجام رساند و اولین سری در سال 1971 به خط تولید انبوه رسید.
هواگرد Mil-24 در نمونه های متفاوت و برای نیل به اهداف گوناگون به مدت 20 سال (از سال 1971 تا 1991) در کارخانه های واقع در شهرهای «ارسینوی» و «راستوف» روسیه به تعداد 2300 فروند ساخته و مونتاژ گردید.
از این تعداد 1500 فروند از مدل های مختلف در ارتش روسیه مورد استفاده قرار گرفت و بقیه به خارج از روسیه صادر گردید. در سال 1992 تولید و مونتاژ این هلی کوپتر متوقف شد.
شاسی و اتاق این هواگرد از هواگرد Mil-8 گرفته شده بنابراین شباهت های فنی زیادی با هم دارند. در هواگرد Mil-24 چرخ های شاسی به داخل بدنه جمع می شوند و در موتورهای آن سیستمی قرار داده شده که مقدار خیلی کمی اشعه مادون قرمز از خود ساطع می گرداند و در محل بار آن 8 نفر سرباز با وسایل خود جا می گیرند. هواگرد Mil-24 در جنگ افغانستان توسط ارتش اتحاد جماهیر شوروی مورد استفاده قرار گرفت و در اواخر جنگ ایران و عراق هم تعدادی از آنها در ارتش عراق به خدمت مشغول بوده اند.
در Mill-24 کابین خلبان در بالا و کابین اپراتور پایین تر از کابین خلبان واقع است که هدایت و کنترل اسلحه های هواگرد را در دست دارد.
کابین خلبان و اپراتور از مواد کامپوزیت ساخته شده که نفوذناپذیر است و هوای داخل آن تهویه مطبوع می گردد و خلبان و اپراتور به راحتی می توانند در محیط های آلوده به مواد رادیواکتیویته و محیط های آلوده به مواد شیمیایی به انجام مأموریت بپردازند.
هواگرد، مجهز به سیستم اپتیکی و الکترونیکی هدف گیری نیروهای دشمن است همچنین از سیستم اعلام آلودگی محیط به مواد رادیواکتیویته و شیمیایی و باکتریایی بهره می برد و دارای سیستم پارازیت مادون قرمز با نام لیپا و سیستم تشخیص دوست از دشمن است.
در هواگرد سیستم حرکت خلبان خودکار، حرکت در مسیر تعیین شده، جلوگیری به صورت اتوماتیک از کج شدن هواگرد، تعیین ارتفاع و سرعت به صورت اتوماتیک است. همچنین مجهز به جهت نما، رادیوی اتوماتیک ARK-15M و ARK-U2، اندازه گیری سرعت داپلر و تعیین زاویه دماغه هواگرد نسبت به افق است.
هواگرد Mill-24P در سال های 1976 و 1978 چند رکورد جهانی به ثبت رسانید. در حال حاضر ارتش روسیه به آهستگی در حال از رده خارج کردن هواگردهای Mill-24 بوده و هواگردهای Ka-50، هواگردهای Me-28 و Ka-52 جانشین شده اند.

ویژگی های Mill-24P

گنجایش: حمل 8 سرباز با وسایلشان یا 4 تخت برای مجروحان یا حمل باری در داخل کابین به وزن 1500 تا 2400 کیلوگرم و یا نصب 2000 کیلوگرم مهمات در روی مقرهای خارجی هواگرد.
قطر چرخانه اصلی (متر): 17/3
قطر چرخانه دم (متر): 3/91
طول (متر): 17/15 ارتفاع (متر): 6/5
وزن خالی (کیلوگرم): 8200
وزن بارگیری شده (کیلوگرم): 11200
حداکثر بیشینه وزن برخاست پرواز (کیلوگرم): 12000
حجم باک سوخت داخلی: 1500 لیتر
پیشرانه دو دستگاه توربو شفت مدل TBZ-117 ساخت کارخانه موتور هواپیماسازی کلیموف هر یک به قدرت 2220 اسب بخار
بیشینه سرعت پرواز: 335 کیلومتر بر ساعت
حداکثر سرعت اوج گیری: 12/4 متر بر ثانیه
برد: 1000 کیلومتر
برد مفید: 595 کیلومتر
سقف پرواز خدماتی (متر): 2000
حداکثر سقف پرواز (متر): 4500
خدمه پرواز: (دو نفر) یک نفر خلبان و یک نفر اپراتور جنگی (یک نفر هم می تواند در محل حمل مسافر جا بگیرد.)

مهمات

در مدل هواگرد Mill-24P یک قبضه تیربار 12/7 میلی متری چهارلول با هدایت از راه دور با مهمات کالیبر 12/7 میلی متری و 1470 فشنگ به صورت متحرک در جلوی کابین خلبان قرار دارد و یا یک دستگاه توپ دو لول کالیبر 30 میلی متری مدل گش L-30 و یا کالیبر23 میلی متری مدل گش L-23 کنترل از راه دور به صورت متحرک در سمت راست کابین خلبان واقع است. روی هم رفته هواگرد می تواند حداکثر 2000 کیلوگرم مهمات را در زیر بدنه روی 6 مقر برای مقاصد جنگی به شرحی که در پی خواهد آمد حمل کند:
در مقرهای جانبی بدنه بالگرد می تواند زیر بالچه های کوتاه دو کانتینر مجهز به یک سیستم پرتاب مجهز به 8 قبضه راکت ضد تانک با سرعت بالای صوت با برد حداکثر 6 هزار متر (مدل شتورم ــ B ) حمل کند و یا در این مقرها می توان دو عدد کانتینر مجهز به نارنجک انداز 30 میلی متری نصب کرد و یا همچنین می توان مجهز به 4 قبضه راکت ضد تانک مدل عقرب M-17PC شد.
هواگرد می تواند مجهز به راکت های برد کوتاه هوا به هوا مدل (اور R-60) و یا راکت های 55×20 میلی متری و یا 240 میلی متری مدل هوا به هوا C-5 مدل نور و یا مجهز به بمب های 1500 کیلوگرمی کالیبر کوچک، ناپالم و دودزا باشد همچنین می تواند کار مین گذاری را انجام دهد.
منبع: ماهنامه نوآور 90